De NIDV is in het algemeen content met de Defensie Industrie Strategie, die recent naar de Tweede Kamer is gestuurd. Directeur NIDV Ron Nulkes: “Ik beschouw het als een kapstok, die Defensie, EZK, kennisinstellingen en industrie samen aan de wand hebben bevestigd. De kapstok biedt plaats voor verschillende haken, zoals financiele instrumenten uit Europa en de Nederlandse topsectoren. Grote en kleine bedrijven kunnen veelbelovende jassen aan de kapstok hangen. Er is ruimte voor nieuwe haken. Daarmee krijgt de krijgsmacht uitstekend materieel en diensten, en kunnen de Nederlandse industrie en kennisinstellingen verder bouwen waarin zij goed zijn. Aan de totstandkoming van deze DIS heeft uitstekend vooroverleg plaatsgevonden met betrokken partijen.”
- De doelstelling van de DIS 2018 is helder: welke kennis en capaciteiten van het bedrijfsleven en van de kennisinstellingen zijn nodig om de wezenlijke belangen van nationale veiligheid te allen tijde te beschermen en wat is ervoor nodig om die basis te borgen? De NIDV vindt dat deze vragen in het algemeen goed worden beantwoord in het document.
- In deze DIS staat het begrip wezenlijke veiligheidsbelangen centraal. Nulkes: “Dat is winst, want of sprake is van een dergelijk belang, is immers een soevereine beoordeling van de Nederlandse Regering. De top-down analyse van die belangen wordt onderschreven, waarbij ook goed is gekeken wat de Nederlandse Defensie- en Veiligheidsgerelateerde Industrie in huis heeft. Ook met de resultaten van het NIDV-veldonderzoek is afdoende rekening gehouden.”
- Niet alleen technologiegebieden kunnen in de DIS 2018 als wezenlijk veiligheidsbelang worden gekwalificeerd, maar ook kennisgebieden en industriële capaciteiten, waaronder instandhouding en inzetzekerheid. De NIDV vindt dit een verstandige aanpak, want daarmee worden zowel Defensie als de Nederlandse industrie gediend.
- Dat de regering actief met het bedrijfsleven wil werken om kennis, technologie en capaciteiten in Nederland op te bouwen, te behouden en te versterken in de verschillende domeinen, stemt tot tevredenheid. In het maritieme domein gaat dat om de zelfscheppende industrie, in het landdomein om enkele eindproducenten en een groot aantal toeleveranciers. In het luchtdomein betreft dat deelname in hoogwaardige internationale programma’s. Spin off en Spill over mogen daarbij niet worden onderschat.
- Essentieel is dat grotere bedrijven zoals Damen Shipyards, GKN-Fokker en Thales acteren als zelfstandige Nederlandse Original Equipment Manufacturers (OEM) of systeemintegrator in de markt. Deze rol is extra belangrijk omdat deze bedrijven zelfscheppend zijn en omzet, kennis en werkgelegenheid genereren, ook voor een lokaal netwerk van defensie- en niet-defensiegerelateerde industrie en kennisinstituten. De gerelateerde keten met veelal een substantieel aantal toeleveranciers vertegenwoordigt een hoge economische waarde. Nulkes: “Ook kleinere midden- en kleinbedrijven, de ruggengraat van de NIDV, plukken de vruchten hiervan. Zij kunnen zelfstandig in die keten opereren, maar ook aansluiting zoeken bij de grotere bedrijven. In de dynamiek van de ‘early involvement’ en het verkrijgen van opdrachten is het van het grootste belang dat de samenwerking overheid, industrie en kennisinstellingen op orde is. Zo is participatie in het F-35 programma tot stand gekomen; de NIDV wil ook toekomstige programma’s zo vormgeven.”
- De DIS stelt dat bij verwerving de Aanbestedingswet 2012 en Aanbestedingswet op Defensie- en Veiligheidsgebied als uitgangspunt gelden en art. 346 VWEU in bijzondere gevallen kan worden toegepast. De NIDV gaat ervan uit dat dit niet beperkend wordt bedoeld ten opzichte van het Regeerakkoord ‘Vertrouwen in de toekomst’ noch van de Defensienota 2018. Daarin is immers gesteld dat bij aanbestedingstrajecten artikel 346 VWEU ruimhartig wordt geïnterpreteerd. Waar de hedendaagse technologie goed is terug te vinden in de DIS 2018, kan dit niet worden gezegd van de lijst van militair materieel uit 1958. De NIDV stelt het op prijs als die lijst naar hedendaagse inzichten wordt geïnterpreteerd.
- De NIDV heeft zich de afgelopen jaren sterk gemaakt om de defensie- en veiligheidssector te verankeren in het topsectorenbeleid. Nulkes: “Ik ben blij dat onze sector een plaats krijgt in het topsectorenbeleid. Het ‘missiegedreven innovatiebeleid’ met onder meer een maatschappelijke uitdaging ‘veiligheid’ is daartoe een uitstekende aanzet. Ik herhaal graag dat Launching customership van Defensie een must is voor de sector.”
- Zonder meer juicht de NIDV toe dat haar voorstellen zijn overgenomen om een interdepartementale coördinatiegroep op te richten voor de Europese defensieprogramma’s naar het model van het F35-programma. Ook het benoemen van een speciaal vertegenwoordiger wordt verwelkomd. Deze moet de verbinding vormen tussen Europa, de lidstaten en industrieën. Hiermee zijn de belangen gediend van zowel Defensie als de industrie en kennisinstellingen bij de uitwerking van onder meer het Europees Defensie Fonds en PESCO.
- De NIDV neemt kennis dat Nederland in Europees verband aandacht blijft vragen voor strikte toepassing van de criteria voor wapenexport. Gezien de toenemende verwevenheid van Europese krijgsmachten en industrieën door onder meer het Europees Defensie Fonds, wil de NIDV ook het accent wordt gelegd op harmonisering van de interpretatie van de Europese exportbepalingen. Het helpt de Europese defensievorming namelijk niet indien Lidstaten hun eigen posities benadrukken. Wij zijn bang dat Nederlandse bedrijven bij toelating tot Europese programma’s belemmeringen zullen ondervinden indien niet wordt geharmoniseerd.
- De NIDV voorziet met deze DIS een positief effect op het imago van de krijgsmacht. Met Defensie wil de NIDV vooral hierin gaande en toekomstige technologische ontwikkelingen betrekken, die nodig zijn voor het adequaat functioneren van de krijgsmacht. Nulkes plaatst daarbij een kanttekening: “De DIS is feitelijk nooit af. Tegenstanders van de soldaat in het veld zijn niet gehouden aan beleidsdocumenten, maar kopen nieuwe technologieën zonder verwervingstrajecten. En op de markt vinden uiteenlopende innovatieve ontwikkelingen plaats waarmee militairen hun voordeel kunnen doen. Ik ga er daarom van uit dat de interpretatie van de DIS voldoende flexibiliteit in zich draagt, dat nieuwe technologieën ook eenvoudig hieronder kunnen worden gebracht.”
- De NIDV wil graag met de ministeries van Defensie, Economische Zaken en Klimaat alsmede Buitenlandse Zaken de schouders zetten onder deze DIS; het is zaak de goede uitgangspunten die in de DIS worden genoemd om te zetten naar de praktijk, waardoor de Nederlandse Defensie- en Veiligheidsgerelateerde Industrie haar rol adequaat kan blijven vervullen in de Nederlandse, unieke, Gouden Driehoek. Voor informatie:Dir. NIDV, Ron Nulkes
Lees ook over het succesvolle NIDV-symposium 2018 via NIDV.eu