In opdracht van het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK) heeft Triarii een onderzoek gedaan naar de directe en indirecte economische waarde en het kennis-ontwikkelend effect van de Nederlandse marinebouwcluster. In het rapport worden aanbevelingen gedaan voor het optimaal inzetten van de Nederlandse marinebouwindustrie in de vervanging van onderzeeboten, fregatten, mijnenjagers en de bouw van het Combat Support Ship. Daarmee wordt het strategisch belang gediend van een zelfscheppende Nederlandse marinebouw, die in staat is om innovatieve complexe marinesystemen te ontwikkelen en te produceren.
De schepen van de Nederlandse marine zijn in internationaal opzicht van hoge kwaliteit, in technologisch opzicht geavanceerd, en ontwikkeld en gebouwd tegen relatief lage kosten. Ze onderscheiden zich met een goed doordacht, geïntegreerd en innovatief ontwerp, met in Nederland ontwikkelde wereldwijd vooroplopende radar-, sonar- en commandosystemen. Dit concludeerde het onafhankelijke onderzoeksbureau Triarii in haar recent uitgevoerde onderzoek naar de Nederlandse marinebouw.
Kwaliteit en concurrerende kostprijs
Verder toont het rapport aan dat de kwaliteit en concurrerende kostprijs van de Nederlandse schepen voornamelijk te danken zijn aan:
- De goede samenwerking in de zogenaamde ‘gouden driehoek’ van overheid, kennisinstellingen en industrie
- De manier waarop Defensie de integratie van de platformen en de verschillende systemen op zich neemt
- De oriëntatie van Nederlandse bedrijven op export en civiele scheepsbouw
De Nederlandse marinebouw heeft, door het gebrek aan marinebouworders vanuit de Nederlandse overheid, in de afgelopen jaren bewezen dat zij zich staande kan houden door export en door verschuiving naar civiele scheepsbouw. Bovendien concludeert het onderzoeksbureau dat juist het ‘lean and mean’ van de marinebouwindustrie en het kunnen opereren in flexibele netwerken de marinebouwindustrie krachtiger heeft gemaakt.
Er is een grote groep van kleinere, gespecialiseerde zelfstandige bedrijven met onderling heel korte en directe communicatielijnen, die alleen daar worden ingezet waar ze waarde toevoegen. Daarin onderscheidt de Nederlandse marinebouw zich van vele buitenlandse marinebouwwerven die vaak juist groot zijn en solitair werken. Het Nederlandse marinebouwcluster is hierdoor competitief en in staat om innovatieve hoogwaardige producten af te leveren tegen een concurrerende prijs.
Bedreiging
De belangrijkste bedreiging voor de Nederlandse marinebouw is het ontbreken van een gelijk speelveld in Europa. In veel andere landen vindt de marinebouw binnen enkele grote staatsbedrijven plaats. Op korte termijn tast dat de kansen op het winnen van opdrachten aan. Op lange termijn zal daardoor de positie, zonder een actievere rol van de Nederlandse overheid, bij verdere consolidatie van de Europese marinebouw aanzienlijk kunnen verzwakken.
Aanbevelingen
Het rapport doet een viertal aanbevelingen voor versterking van de marinebouwcluster:
- Versterk de ‘gouden driehoek-aanpak’
- Versterk de Europese positionering door actief handelen vanuit de overheid
- Verwerf technologische kennis
- Zorg voor beschikbaarheid van gekwalificeerd personeel bij met name de overheid, zoals de directie Materieel van Defensie
Lees verder op Netherlands Maritime Technology ( NMT)